Zelfbeeld
Zelfbeeld en Zelfwaardering
Een negatief zelfbeeld kan een diepgaande invloed hebben op ons leven. Het leidt vaak tot stress, depressie, angsten en problemen in het maken en behouden van relaties.
Een gezond zelfbeeld en een positieve zelfwaardering daarentegen zijn essentieel voor het welzijn en de persoonlijke groei van een individu. Een gezond zelfbeeld is gekoppeld aan emotionele veerkracht, zelfvertrouwen en de mogelijkheid om positieve relaties op te bouwen
.
Wat is een zelfbeeld?
Zelfbeeld verwijst naar de perceptie die we van onszelf hebben, inclusief onze overtuigingen, waarden, uiterlijke verschijning, vaardigheden en eigenschappen. Het kan zowel positief als negatief zijn, en het beïnvloedt hoe we onszelf zien en hoe we onszelf in de wereld presenteren. Bij een negatief zelfbeeld gaan we uit van een ongezonde en kritische perceptie van onszelf. Het omvat vaak hardnekkige negatieve overtuigingen over ons uiterlijk, capaciteiten en waarde als persoon.
Symptomen van een negatief zelfbeeld:
Een negatief zelfbeeld kan zich manifesteren in verschillende symptomen en gedragspatronen. Het is belangrijk op te merken dat de symptomen van persoon tot persoon kunnen variëren en dat niet iedereen alle ondergenoemde symptomen zal ervaren.
- Constante zelfkritiek en negatieve interne dialoog waarbij je jezelf herhaaldelijk naar beneden haalt
- Gebrek aan vertrouwen in je eigen capaciteiten en vaardigheden, zelfs als je objectief gezien bekwaam bent
- Perfectionisme: Het streven naar onrealistische perfectie en het onvermogen om tevreden te zijn met je prestaties
- Het gevoel hebben dat je niet waardig bent of dat je minder bent dan anderen
- Voortdurende vergelijking van jezelf met anderen, waarbij je jezelf als inferieur beschouwt
- Het vermijden van nieuwe uitdagingen of kansen uit angst voor falen of afwijzing
- Het gevoel hebben dat je persoonlijk wordt aangevallen bij de minste vorm van kritiek of negatieve feedback
- Het prioriteren van de behoeften en wensen van anderen boven die van jezelf, omdat je denkt dat je eigen behoeften er niet toe doen
Meer symptomen:
- Terugtrekken uit sociale interacties en isolatie om confrontaties met negatieve gedachten en gevoelens te vermijden
- Het hebben van een negatief lichaamsbeeld en voortdurende zorgen over je uiterlijk
- Het doelbewust ondermijnen van je eigen kansen en succes, omdat je denkt dat je het niet verdient
- Het aangaan van ongezonde relaties waarin je mogelijk slecht wordt behandeld omdat je denkt dat dit is wat je verdient
- Het minimaliseren van je eigen prestaties en het toeschrijven van successen aan geluk of externe factoren
- Het nastreven van externe goedkeuring en materiële rijkdom in een poging jezelf te bewijzen
- Een negatief zelfbeeld kan leiden tot gevoelens van angst en depressie
Vormen van een negatief zelfbeeld
Een negatief zelfbeeld kan zich manifesteren in verschillende vormen, afhankelijk van de specifieke overtuigingen en gevoelens die een persoon over zichzelf heeft. Hier zijn enkele veelvoorkomende soorten negatief zelfbeeld
Prestatiegericht negatief zelfbeeld
Leggen van onrealistisch hoge normen en gevoel altijd tekort te schieten, zelfs bij succesvolle prestaties.
Lichaamsbeeld
Ontevreden- en onzekerheid over het gewicht, uiterlijk, grootte of vorm van het lichaam.
Sociaal
Geloof niet interessant of de moeite waard te zijn voor anderen, wat leidt tot sociale angst of isolatie.
Ouderlijk
Overtuiging dat men als ouder tekortschiet en geen goede ouder kan zijn.
Intellectueel
Het gevoel intellectueel tekort te schieten. Geloof niet slim genoeg te zijn, ongeacht prestaties of bewezen intelligentie.
Moreel
Dit type negatief zelfbeeld betreft morele overtuigingen en zelfwaardering. Beschouwen van het zelf als immoreel en voortdurend veroordelen.
Relationeel
Geloof niet in staat te zijn om gezonde en bevredigende relaties te hebben, wat leidt tot zelftwijfel en daadwerkelijke problemen in relaties.
Algemeen negatief zelfbeeld
Bij deze brede categorie van negatief zelfbeeld ervaren mensen negatieve gevoelens en overtuigingen over zichzelf in verschillende levensgebieden.
Behandeling voor een negatief zelfbeeld en zelfwaardering
Gelukkig zijn er veel manieren om aan de slag te gaan. Psychotherapeutische interventies en behandelingen voor een negatief zelfbeeld zijn gericht op het helpen van individuen om positievere overtuigingen en gevoelens over zichzelf te ontwikkelen. Een greep uit de verschillende behandelingsopties
Cognitieve Gedragstherapie (CGT)
CGT helpt om negatieve en onrealistische gedachten over jezelf te identificeren en te veranderen. Het richt zich op het vervangen van destructieve denkpatronen door positievere gedachten.
Acceptance and Commitment Therapy (ACT)
ACT combineert elementen van CGT met mindfulness-technieken. Het helpt negatieve gedachten en gevoelens te accepteren en je te richten op wat echt belangrijk is in het leven.
Zelfcompassie behandeling
Deze benadering richt zich op het cultiveren van zelfcompassie en vriendelijkheid naar jezelf toe. Het leert je om zelfkritiek te verminderen en met meer begrip naar jezelf te handelen.
Overige:
EMDR: stimuleert de natuurlijke informatieverwerking in de hersenen. Er wordt focus gelegd op het verminderen van de emotionele lading en het veranderen van de negatieve cognities.
Narratieve Therapie: Opnieuw evalueren en herzien van eigen levensverhaal. Het herkaderen van negatieve overtuigingen en het ontwikkelen van een positiever zelfbeeld.
Schemagerichte Therapie
Mindfulness en zelfbewustzijn.
Het is belangrijk om te onthouden dat iedere behandelingen maatwerk is. Wat voor de ene persoon werkt, is mogelijk niet de juiste behandeling voor een ander.
Als je worstelt met een negatief zelfbeeld of iemand kent die in strijd is met dit probleem, aarzel dan niet om hulp te zoeken. Met je juiste behandeling is het verbeteren van zelfvertrouwen en emotionele veerkracht binnen handbereik.
Heb je nog vragen, laat deze achter via het contactformulier.
